Doğduğun Yer mi, Doyduğun Yer mi? (Konu Özeti)
- GÖÇ NEDİR?
- GÖÇ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
- İÇ GÖÇ
- DIŞ GÖÇ
- BEYİN GÖÇÜ
DOĞDUĞUN YER Mİ, DOYDUĞUN YER Mİ?
GÖÇ
İnsanların ekonomik, siyasi, sosyal, doğal afetler gibi nedenlerle kalıcı veya geçici olarak yer değiştirmesine “göç” denir.
Göçlerin Temel Nedenleri
| Ekonomik Nedenler | Siyasi Nedenler | Sosyal Nedenler | Doğal Nedenler |
|---|---|---|---|
| İş bulma Ticaret Turizm Tayin, görev yeri değişikliği | Savaş Terör olayları Nüfus değişimi (mübadele) İşgal | Eğitim Sağlık Turizm (eğlenme) Din baskısı | Deprem Kuraklık Heyelan, erozyon gibi doğal afetler |
Göç Çeşitleri
Oluşum Nedenine Göre Göçler
| Gönüllü Göç | Zorunlu Göç |
|---|---|
| İnsanların kendi isteği ile bir yerden başka bir yere taşınmasıdır. | Savaş, terör, doğal afet gibi zorunlu nedenlerle insanların bulunduğu yeri terk etmesidir. |
Süresine Göre Göçler
| Sürekli Göç | Geçici Göç |
|---|---|
| İnsanların eğitim, sağlık, iş vb nedenlerle bulundukları yeri kalıcı olarak terk etmesidir. | Yılın belirli zamanlarında (dönemsel) iş, turizm amacıyla yapılan yer değiştirmedir. |
Mesafesine Göre Göçler
| İç Göç | Dış Göç |
|---|---|
| İş, eğitim, sağlık gibi nedenlerle ülke içinde yapılan yer değiştirmedir. | Ülke dışına yapılan göçlerdir. |
Yapıldığı Yöne Doğru Göçler
| Köyden (Kırdan) | >> | Kente |
| Kentten | >> | Köye (Kıra) |
| Köyden-Kırdan | >> | Köye-Kıra |
| Kentten | >> | Kente |
İç Göç
Ülke içinde yapılan yer değiştirmedir. Ülke nüfusunu değiştirmez. Sürekli ve mevsimlik olmak üzere iki çeşidi vardır.
Sürekli Göç: Tayin, iş bulma, eğitim gibi nedenlerden dolayı kalıcı olarak yer değiştirilir.
Mevsimlik (dönemlik, sezonluk) Göç: Yılın belirli dönemlerinde çalışmak ya da eğlenmek amacıyla geçici olarak yapılan yer değiştirmedir. Örneğin: Şanlıurfa’dan Karadeniz Bölgesi’ne fındık toplamaya giden işçiler. Adana’ya pamuk toplamaya giden işçiler.
İç Göçün Nedenleri
- Tarımda makineleşme ile işsizliğin artması
- Miras yoluyla tarım arazilerinin bölünmesi
- Kentlerde iş imkanlarının fazla olması
- Kentlerin eğitim, sağlık, kültürel faaliyetler anlamında gelişmiş olması
- Atamaya bağlı göçler
İç Göçün Sonuçları
- Konut yetersizliği
- Kentlerde altyapı yetersizliği
- Çarpık kentleşme
- Sanayi alanlarının şehir içinde kalması
- Trafik sorunu
- Tarım ve orman arazilerine yerleşim yeri yapılması
- Kalabalık hastanelerde sağlık hizmeti aksar
- Kalabalık okullarda eğitim hizmeti aksar
Dış Göç
Ülkeler arasında yapılan yer değiştirmedir. Ülke nüfusunu değiştirir.
Dış Göçün Nedenleri
Ekonomik Nedenler: Çalışma amacıyla insanlar ülkeler arası göç ederler. Örneğin 1960’larda Almanya’ya gönderdiğimiz işçiler.
Savaş: Savaş nedeniyle insanlar ülkesini terk etmek zorunda kalır. Örneğin Süreye’deki iç savaş sonucunda insanlar farklı ülkelere göç etmek zorunda kalmıştır.
Nüfus Değişimi (Mübadele): Ülkelerin karşılıklı anlaşarak nüfus değişimleri yapmasıdır. Örneğin Lozan Ant. ile Yunanistan’daki Türkler ile ülkemizdeki Rumlar karşılıklı yer değiştirmiştir.
Yönetim (Rejim) Değişikliği: Ülkeler arası antlaşmalar ve yönetim değişiklikleri ile yer değiştirmeler yapılabilir.
Dış Göçün Sonuçları
- Göç veren ülkenin nüfusu azalır, göç alan ülkenin artar.
- Ülkemizdeki işsizlik azalır
- Beyin göçü ile geri kalmış ülkelerin gelişmesi gecikir, güçleşir.
Beyin Göçü: İyi bir eğitim almış, nitelikli insanların daha fazla kazanç ve daha iyi çalışma, araştırma koşulları için başka bir ülkeye göç etmesidir. Beyin Göçü bir dış göç çeşididir.
Faydalı olması dileğimle…
Sosyal Bilgiler Öğretmeni Necati YALÇIN
10.01.2021
