Nereye Yerleşelim? (Konu Özeti)

NEREYE YERLEŞELİM?

Avcı ve toplayıcı bir hayatı benimseyen ilk insanlar barınma için mağaraları tercih etmişler ve göçebe bir yaşam sürmüşlerdir. Daha sonraları yerleşik yaşama geçen insanların yerleşim yeri tercihlerinde nelere dikkat ettiklerine bakalım.

Çatalhöyük (Konya-Çumra) M.Ö. 7500 yılına ait yaklaşık 8.000 insanın yaşadığı, avcı-toplayıcı hayatın terkedilerek tarımsal üretim faaliyetlerinde bulunulduğu dünya üzerindeki ilk yerleşme olarak kabul edilmektedir. Geçmişte Çatalhöyük’ün yerleşim yeri olarak tercih edilmesinde bölgede su kaynaklarının bol olması, yeryüzü şekillerinin düz ve sade olması, verimli toprakların bulunması ve yüksek bir tepe üzerine kurulan yerleşim yerinin savunulmasının kolay olması gibi doğal faktörlerin belirleyici olduğunu görmekteyiz. Günümüzde ise insanlar yerleşmede doğal faktörlerin yanında daha çok iş imkanları, sağlık hizmetleri, ulaşım kolaylığı, sosyal-kültürel faaliyetler gibi beşeri faktörlere dikkat etmektedir.

YERLEŞMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Geçmişten günümüze insanların yerleşim yeri tercihlerinde ortak özellikler olduğunu görüyoruz. Bu ortak özellikleri doğal ve beşeri olarak ikiye ayırabiliriz.

A) DOĞAL FAKTÖRLER: İnsan müdahalesi olmayan, doğadan kaynaklı faktörlerdir.

1. İklim
2. Yerşekilleri
3. Su Kaynakları
4. Yer Altı Kaynakları (Madenler)
5. Bitki Örtüsü
   

B) BEŞERİ FAKTÖRLER: Doğal olmayan, insan müdahalesi ile gerçekleşen faktörlerdir.

1. Sanayi
2. Ticaret
3. Madencilik
4. Ulaşım
5. Turizm
6. Tarım
7. Hayvancılık

Faydalı olması dileğimle…
Sosyal Bilgiler Öğretmeni Necati YALÇIN
07.01.2021